Month: Ապրիլի 2022

Ս. ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԵԿԵՂԵՑԻ

315. Փակագծում տրված գոյականները եզակի կամ հոգնակի ձևով գրի՛ր (պահանջվող ձևն ինչպե՞ս գտար):

            Տղան համարձակ առաջ եկավ: Օրերը ամառանոցում արագ ու հետաքրքիր են անցնում: Ծովափի ժայռերին թառել են սպիտակ թռչունները: Ոստիկանները այդ տանը մի իսկական գազանանոց հայտնաբերեցին: Մարդիկ կարող են հիսուն ձևով «այո» ասել, բայց այդ բառի գրության միայն մեկ ձևը կա: Այդ լճի ջուրեր երբեք չի սառչում: Մաքուր, անձրևից դեռ թաց փողոցում դատարկ էր: Հավանաբար մարդիք քնած էին:

316. Փակագծում տրված բայերը եզակի կամ հոգնակի ձևով գրի՛ր (ո՞ր դեպքում հոգնակի գրեցիր):

            Փղի համար կնճիթր շատ կարևոր է : Նա դրանով է ուտում ու խմում: Ձագը մոր ետևից վազում է՝ կնճիթով նրա պոչը բռնած: Փիղ ծնողները կնճիթով «ապտակում» են չարաճճի ձագուկին, որը սովորաբար փոքր ավտոբուսի չափ է լինում:

            Երբ փիղն ընկնում է փոսը կամ խճճվում թակարդում, մյուս փղերը մեկնում են կնճիթներն ու նրան օգնում է :Փիղն առանց կնճիթի չի կարող ապրել, բայց աֆրիկյան սավաննաներում հանդիպել են կնճիթից զրկված փղեր: Այդպիսի փղերին ընկերներն  են կերակրում: Փղերն իրենց վիրավոր կամ հիվանդ ընկերոջը չեն լքում:
            Վաղուց ի վեր Հնդկաստանում փիղն ու մարդը բարեկամություն  են անում: Խելացի ու հասկացող կենդանիները ոչ միայն ծանր աշխատանք են անում ու կատարում մարդու հանձնարարությունները, այլև, որպես հոգատար դայակներ, խնամում են երեխաներին: Պապը, հայրն ու թոռը կարող են նույն փղի «սաները» լինել. չէ՞ որ փղերը երկար  են ապրում՝ յոթանասունից ութսուն տարի:

317. Կետերը փոխարինի՛ր ո՞վ հարցին պատասխանող բառով, որը դեմքով ու թվով համաձայնի ստորոգյալին (բային): Դեմքով ու թվով ստորոգյալի հետ համաձայնող անդամին ի՞նչ անուն կտաս:

            Դու (ո՞վ) առայժմ մրցակից չունես:
            Բայց նա (ո՞վ) շուտով կհայտնվի:
            Ես (ո՞վ) ամեն ինչ արել եմ նրա գալուստն արագացնելու համար:
            Առանց արժանի մրցակցի Մենք (ո՞վ) չես կարող ավելի ուժեղ ու համարձակ   դառնալ:
            Նա (ո՞վ) է լինելու քո օգնականը:
            Նա (ո՞վ) էլ, իհարկե, նրա՛ն ես օգնելու:

318. Փակագծում տրված բայերը եզակի կամ հոգնակի ձևով գրի՞ր (պահանջվող ձևն ինչպե՞ս գտար):

            Մեր աղմկոտ, ուրախ փողոցի երեխաները երբեմն ծաղրել էին նրան: Նա ինչ-որ փորձարարական արհեստանոցում աշակերտ էր: Ես գիտեի որ նա այնտեղից հաճախ զանազան լուծույթներ ու փոշիներ էին բերում ու ինչ-որ փորձեր անում՝ մրոտելով տատիկի տունը: Երբեմն էլ մենք խնդրում էինք որ նա իր փորձերը մեզ էլ (ցուցադրի, ցուցադրեն):

Ժամանակին այրի կին մը կար, որ ունէր երկու դուստր՝ Մարիա,
որ իր հարազատ աղջիկն էր, եւ Մեղրի, որ ամուսինին առաջին կինէն
էր։ Ան կ’ատէր Մեղրին, որովհետեւ Մարիայէն շատ աւելի գեղեցիկ էր։
Անոր կը յանձնէր տան ամէնէն դժուար գործերը։ Մեղրի տունը կը
մաքրէր, ճաշ կ’եփէր, լուացք կ’ընէր, կը հիւսէր, կը կարէր եւ կովը կը
կթէր։ Ան այս բոլորը կ’ընէր անտրտունջ, իսկ Մարիա ոչինչ կ’ընէր բացի հագուիլ- շքուելէ եւ պտըտելէ։ Մեղրին բնաւ չէր գանգատեր եւ խորթ մօր յանդիմանութիւններն ու վատ վերաբերմունքը կը հանդուրժէր համբերութեամբ ու ժպիտով։ Հակառակ այս բոլորին այրի կինը կ’որոշէ ձերբազատուիլ Մեղրիէն,
որովհետեւ գիտէր, թէ իր տգեղ աղջիկը գեղեցիկ Մեղրիին
ներկայութեան, ամուսնութեան առաջարկներ պիտի չունենար։
Ձմեռնային ցուրտ օր մը, մայրը կը կանչէ Մեղրին ու կ’ըսէ.
-Պէտք է լեռ երթաս ու ինծի թարմ մանիշակ բերես, որպէսզի հագուստս
զարդարեմ։Մեղրի կը պատասխանէ.

• Ո՞վ լսած է, որ ձմեռ ատեն մանիշակ ծաղկի։
  -Ինչպէ՞ս կը համարձակիս չհնազանդիլ ինծի,- կը բարկանայ մայրը,- ո՛չ
  մէկ խօսք կ’ընդունիմ։ Գնա՛ եւ առանց մանիշակի մի՛ վերադառնար։
  Մեղրի լալով եւ ցուրտէն սարսռալով կ’ուղղուի դէպի լեռ։ Յանկարծ
  հեռուն՝ լեռան գագաթը կրակի լոյս մը կը տեսնէ։ Քիչ մը տաքնալու
  յոյսով կ’ուղղուի դէպի բոցը եւ կը տեսնէ տասներկու տարօրինակ
  արարածներ՝ նստած խարոյկի մը շուրջ։ Առաջին երեքը ալեհեր* էին,
  յաջորդ երեքը միջին տարիքի էին, միւս երեքը երիտասարդ էին, իսկ
  վերջին երեքը՝ պատանի։ Անոնք տարուան տասներկու ամիսներն էին։
  Մեղրի նախ կը վախնայ, սակայն քիչ ետք կը մօտենայ ու կ’ըսէ.
  -Կրնա՞մ քիչ մը տաքնալ ձեր խարոյկին շուրջ, ցուրտէն կը սառիմ։
  Առաջինը,որ Յունուարն էր, կ’ըսէ.
  -Աղջի՛կս, այս ցուրտին ինչո՞ւ հոս եկեր ես, ի՞նչ կը փնտռես։
  Մեղրի կը պատասխանէ.
  -Մանիշակներ կը փնտռեմ. գիտեմ, որ անոնց եղանակը չէ, բայց խորթ
  մայրս ստիպեց, որ անպայման մանիշակներ տանիմ իրեն, այլապէս այս
  օդին տուն պիտի չընդունի զիս, որ ցուրտէն սառիմ։
  Այս լսելով Յունուարը տեղէն կ’ելլէ եւ Մարտին կը հրահանգէ, որ
  իր տեղը անցնի։ Մարտը կը հնազանդի եւ անմիջապէս գարուն կու գայ։
  Ձիւները կը սկսին հալիլ, ծառերը տերեւ կը հագնին եւ մանիշակները կը
  ծաղկին։ Մեղրի արագօրէն կը քաղէ զանոնք եւ շնորհակալութիւն
  յայտնելով կը վերադառնայ տուն։
  Խորթ մայրն ու Մարիան ապշած կը նային մանիշակներուն եւ կը
  հարցնեն, թէ ուրկէ՞ գտաւ զանոնք։ Մեղրի կը բացատրէ, թէ լեռներուն
  կողմը, ծառերուն տակէն հաւաքեց։
  Յաջորդ օրը Մարիան եւ խորթ մայրը ելակ կ’ուզեն Մեղրիէն։
  Մեղրի կը բողոքէ, բայց ստիպուած դարձեալ կ’ուղղուի դէպի լեռան
  գագաթը։ Այս անգամ Յունուարը իր տեղը կու տայ Յունիսին եւ ամառ
  կու գայ։ Ելակները կը հասուննան եւ Մեղրի զանոնք հաւաքելով եւ
  շնորհակալութիւն յայտնելով կը վերադառնայ տուն։ Մարիան ու մայրը
  դարձեալ կ’ապշին ի տես հասուն ու համեղ ելակներուն, սակայն չեն
  գոհանար եւ այս անգամ կարմիր ու հասուն խնձորներ կ’ուզեն։ Մեղրի
  դարձեալ կ’ուղղուի դէպի լեռ. Յունուարը նորէն կ’ընդառաջէ Մեղրիին
  խնդրանքին եւ իր տեղը կու տայ Սեպտեմբերին. աշուն կու գայ եւ
  խնձորները կը հասուննան ու Մեղրի զանոնք հաւաքելով կը
  վերադառնայ տուն՝ դարձեալ մեծ զարմանք պատճառելով Մարիային ու
  խորթ մօր։ Մարիա կը նախանձի Մեղրիին բախտէն եւ կ’որոշէ ինք եւս երթալ
  խնձոր քաղելու։ Հակառակ մօր ընդդիմութեան, Մարիա վերարկուն կը
  հագնի եւ կ’ուղղուի դէպի լեռան գագաթը, ուր կը տեսնէ տասներկու
  ամիսները։ Յունուարը կը հարցնէ, թէ ո՞վ է եւ ի՞նչ կը փնտռէ, սակայն
  Մարիա գոռոզութեամբ «քեզի ի՞նչ» կը պատասխանէ եւ դէպի անտառ
  կը յառաջանայ։ Յունուարը կը բարկանայ, յօնքերը կը պռստէ եւ թեւերը
  աջ ու ձախ կը շարժէ, որուն պատճառով քամին կը զօրանայ, փոթորիկ
  կը յառաջանայ եւ կը սկսի առատօրէն ձիւնել։ Մարիա ցուրտէն կը սառի։
  Մայրը երկար սպասելէ ետք, ճամբայ կ’ելլէ աղջիկը փնտռելու։ Երկա՜ր
  կը թափառի, սակայն չի կրնար գտնել աղջիկը եւ ինք եւս ցուրտէն կը
  սառի։ Մեղրի երկար կը սպասէ խորթ մօր ու քրոջ, սակայն ոչ մէկը կը
  վերադառնայ։ Մեղրի կը ժառանգէ իր հօրենական հարազատ տունն ու
  կովը եւ որոշ ժամանակ մը ետք պարկեշտ հողագործի մը հետ
  ամուսնանալով երջանիկ կ’ապրի։

Եղանակն՝ այստեղ

Նախագծի նպատակը.

• հայրենաճանաչողություն
• ուսումնահայրենագիտական

Երթուղի՝ կանգառներ

Մեկնում՝

• Երևան՝ Սուրբ Երրորդություն եկեղեցի- Քասախ-Արուճի քարավանատուն-Արուճի եկեղեցի-Թալին-Մաստարա- Մարալիկ- Գյումրի

Վերադարձ՝

• Գյումրի-Մարմաշեն- Ղարիբջանյան-Բայանդուր-Ջրափի-Անի Պեմզա-Արմավիր-Երևան
• Պատասխանատուներ՝
  Արմինե Գոգինյան, Աչեր Բաստաչյան, Սոնա ՍարգսյանՃամփորդության օրը՝ապրիլմեկնում՝ , Սուրբ Երրորդություն եկեղեցու բակից, ժամը 09:30Վերադարձ՝ , Սուրբ Երրորդություն եկեղեցի՝ 18:00Նախատեսվող գումար` 14000դրամ7000_ հյուրատուն4000_ սնունդ2000_ տրանսպորտ

1000- մուտք թանգարաններ

Հյուրանոց Գյումրիում

Olympik hotel/ Մհեր Մկրտչյան 49

Գյումրիյի մասին

Շիրակի մարզկենտրոնը Գյումրի քաղաքն է: Այն Հայաստանի Հանրապետության երկրորդ քաղաքն է: Գյումրին ընկած է ՀՀ պետական սահմանից ոչ հեռու, Շիրակի արգավանդ դաշտի կենտրոնական տափարակ տեղամասում, Ախուրյանի վտակ Գյումրի գետի ափին:

Գյումրի բնակավայրը գրավոր աղբյուրներում հիշատակվում է հնագույն ժամանակներից` Կումայրի, ապա Գյումրի անունով: Արևելյան Հայաստանը Ռուսաստանին միանալուց հետո այն վերանվանվել է Ալեքսանդրապոլ, խորհրդային ժամանակներում կոչվել է Լենինական:

Մինչև Արևելյան Հայաստանի միացումը Ռուսաստանին, Գյումրին եղել է մի աննշան գյուղ: Նրա տնտեսական նշանակությունը կտրուկ աճել է, երբ այստեղ, ռուս-թուրքական սահմանագլխին հիմնվել է ռուսական բազմամարդ կայազոր, կառուցվել է Ալեքսանդրապոլի բերդը, ստեղծվել են զինվորական ավաններ` քաղաքի թաղամասեր, որոնք հայտնի են դառնում Կազաչի պոստ և Պոլիգոններ անուններով: Ալեքսանդրապոլի տնտեսական կյանքը և բնակչության արտադրական զբաղմունքը սկսում են հարմարվել զինվորական կայազորի տնտեսական պահանջներին: Արագ թափով զարգանում է արհեստագործությունը:

Քաղաքի զարգացմանը նոր խթան է հաղորդում Թբիլիսի-Գյումրի-Կարս և Գյումրի-Երևան-Նախիջևան երկաթուղու և Գյումրի երկաթուղային դեպոյի կառուցումը: 1914թ. արդեն Գյումրիի բնակչությունը գերազանցում էր 30 հազ. մարդուց, այսինքն` այնքան էր, ինչքան Երևանի բնակչությունը, իսկ զինվորական կայազորի հետ միասին` ավելի շատ:

Խորհրդային իշխանության հաստատումով և Կարսի մարզը Թուրքիային անցնելով Գյումրին կրկին հայտնվեց պետական սահմանի վրա: Սակայն այդ հանգամանքը քաղաքի զարգացումը ոչ թե խթանող, այլ խոչընդոտող գործոն դարձավ:

Այդուհանդերձ քաղաքը զարգանում էր: 1980-ական թվականների վերջին նրա բնակչությունը հասել էր 230 հազարի: Ստեղծվել էր բազմաճյուղ արդյունաբերություն, որտեղ առաջատար էին տեքստիլ, սննդի և մեքենաշինական ճյուղերը: Գործում էին բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ, գիտահետազոտական հիմնարկներ, ակտիվ էր մշակութային կյանքը:

Գյումրիի համար ողբերգական եղավ 1988թ. դեկտեմբերի 7-ը, երբ երկրաշարժը վայրկյանների ընթացքում կործանեց քաղաքի մեծ մասը: Ավերվեցին ու շարքից դուրս եկան քաղաքի գրեթե բոլոր գործարաններն ու ֆաբրիկաները, դադարեց գործելուց քաղաքային տնտեսությունը` տրանսպորտը, ջրամատակարարումն ու էլեկտրամատակարարումը: Եղան մեծաթիվ զոհեր: Տասնյակ հազարավոր ընտանիքներ հեռացան Գյումրիից:

Կազմվեց քաղաքի նոր հատակագիծ, ստեղծվեց շինարարական հզոր բազա, սկսվեց քաղաքի վերականգնումը: Աշխարհի տարբեր երկրներ անմիջականորեն մասնակցում եին վերականգնման աշխատանքներին: Սակայն ԽՍՀՄ-ի փլուզումը անհնար դարձրեց վերականգնման ծրագրի իրականացումը: Այն մնաց անավարտ:

Ներկայումս վերսկսված է Գյումրիի վերականգնումը, որը կատարվում է հայ մեծ բարերարների միջոցներով ու ջանքերով:

* * *

Գյումրիում կանգնեցված է աշխարհահռչակ շանսոնյե և մեծագույն հայ բարերար` Շառլ Ազնավուրի արձանը: Անգնահատելի է նրա ցուցաբերած օգնությունը Գյումրեցիներին և, ընդհանրապես, ամբողջ Հայ ժողովրդին:

Սուրբ Յոթ Վերք

https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%85%D5%B8%D5%A9_%D5%8E%D5%A5%D6%80%D6%84

Մարմաշենի վանք

https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84

Вот доказательства, что Маленький принц на самом деле существовал: он был очень, очень славный, он смеялся, и ему хотелось иметь барашка. А кто хочет барашка, тот, безусловно, существует.

Надо просто смотреть на них и дышать их ароматом. Мой цветок напоил благоуханием всю мою планету, а я не умел ему радоваться.
-Да не тяни же, это невыносимо! Решил уйти — так уходи.
Она не хотела, чтобы Маленький принц видел, как она плачет. Это был очень гордый цветок.

— Значит, в тот день, когда ты видел сорок три заката, тебе было очень грустно?
Но Маленький принц не ответил.

Человек познает себя в борьбе с препятствиями.

Спасенье в том, чтобы сделать первый шаг. Еще один шаг. С него-то все и начинается заново.

Знаешь… когда станет очень грустно, хорошо поглядеть, как заходит солнце.

Можно одурманить немцев спесью от того, что они — немцы и соотечественники Бетховена. Так можно вскружить голову и последнему трубочисту. И это куда проще, чем в трубочисте пробудить Бетховена.

В урочный час жизнь распадается, как стручок, отдавая зерна.

Смотришь на небо – и ты счастлив.